نگلی‌ها به قرآن‌شان می‌نازند و حق دارند كه بنازند. آن قرآن عتیقه رحلی بزرگ جلد چرمی با صفحه‌های ضخیمی كه طیف زرد دارد و پر از آیاتی كه به خط كوفی است. همان قرآن كه اهالی به آن می‌گویند «پوست آهویی»، همان كه در ابتدای هر سوره‌اش، نقوشی گیاهی رسم شده است و ریش سپیدهای نگل می‌گویند هزار سال از عمرش می‌گذرد.
كم پیدا می‌شود كردی كه از او درباره جاذبه‌های گردشگری كردستان سوال كنید و او در حرف‌هایش روستای نگل(نوگل) را از قلم بیندازد و نگوید كه روستایی هم هست در 65 كیلومتری سنندج كه به دیدن می‌ارزد و نه‌تنها قرآنی تاریخی دارد بلكه آب و هوایش هم رویایی و طبیعتش بكر است و از آنجا كه در دره‌ای واقع شده هوایش همیشه خنك است و بس كه درخت دارد زمینش با آفتاب تند و خشكی غریبه است و مردمش همیشه منتظرند كه مسافری از راه برسد تا مهربانانه جلو بروند سلامش كنند، حالش را بپرسند و دعوتش كنند تا با آنها یك استكان چای بخورد یا قرآن‌شان را ببیند. یا افسانه پیدا شدن قرآن‌شان را بشنود كه چطور سال‌ها پیش چوپانی وقتی گوسفندانش را برای چرا برده بود گلی عجیب و زیبا دید كه وسوسه‌اش كرد آن را بچیند و....
نه، امكان ندارد هیچ كردی از جاذبه‌های استان كردستان بگوید و یادش برود درباره نگل و مهمان‌نوازی مردمش حرف بزند و به همین دلیل است كه می‌گوییم زودتر كوله‌بارتان را جمع كنید و بروید سنندج و از آنجا راهی نگل شوید. می‌پرسید ادامه افسانه نگلی‌ها چه شد؟ می‌خواهید بدانید وقتی چوپان گل را چید چه اتفاقی افتاد؟
مردم روستا، آنجا كه چوپان صندوقچه را پیدا كرده بود مسجدی بنا كردند و اسمش را گذاشتند «نوگل» كه به مرور زمان تغییر كرد و آنقدر زبان به زبان گشت تا شد «مسجد نگل» و كمی دورتر هم روستای نگل امروزی شكل گرفت و از بركت قرآن هنوز هم سرپاست و هر ساله گردشگران زیادی به دیدارش می‌آیند.
قانع شدید؟ افسانه را هم شنیدید، اما این دلیل نمی‌شود كه به نگل نروید. هنوز دیدنی‌ها و شنیدنی‌های زیادی هست كه از آن بی‌خبرید و باید برای كشف‌شان راهی نگل شوید.
«قرآن نگل»، قرآن بزرگی است که با خط کوفی بر پوست آهو نوشته شده و به خلیفه‌ی سوم منسوب است. در واقع مردم این روستا باور دارند که قرآن نگل یکی از چهار قرآنی است که در زمان خلیفه سوم (عثمان بن عفوان) به رشته تحریر در آمده و به چهار نقطه جهان ارسال شده است.
این قرآن هم‌اکنون در مسجد نگل نگه‌داری می‌شود. البته در سال 1370 این قرآن به سرقت رفت که با همکاری مردم منطقه و تلاش شبانه روزی نیروی انتظامی، دزدها دستگیر شدند و در مراسم ویژه‌ای، قرآن را به روستای نگل برگرداندند.
روزی که قرآن را به مسجد نگل برگرداندند، هزاران نفر از مردم روستاها، شهرها و استان‌های هم‌جوار، استقبال باشکوهی از قرآن به عمل آوردند و ده‌ها رأس گاو و گوسفند برای قرآن قربانی کردند. بعد از آن بود که مقام معظم رهبری برای محفوظ ماندن قرآن نگل از دستبردهای احتمالی دستور داد جایگاهی محکم و مطمئن برای نگه‌داری این قرآن بسازند.
برای دیدن این قرآن قدیمی باید به روستای نگل در 60 کیلومتری جاده سنندج-مریوان (28 کیلومتری سروآباد) سفر کنید.