گردشگری سیاه از انواع توریسم است که اگر چه با تعبیراتی که در چند «دهه اخیر» در ساختار آن ایجاد شده است. نقش مهمی در جذب مخاطب در این صنعت ایفا کرده است.
توریسم تلخ یا سیاه به بازدیدها و سفرهای سازمان دهی شده از مناطق مصیبت دیده و شهرهایی که در معرض بلاهای طبیعی مانند زلزله، سونامی، سبل و... قرار گرفته یا آثار جنگ، حملات توریسمی، سلطه گلادیاتورها از دوران یونان بوستان برگرفته شده است. تجسم پدیده مرگ و بحران های طبیعی و انسانی به وسیله سفر به مناطقی که روزی دست خوش آسیب و بلا شده است و هزاران نفر را به کام مرگ فرو برده است از اهداف برگزاری چنین تورهایی است که مطابق با تحقیقات انجام گرفته، تاریخچه آن به یونانیان باستان باز می گردد که برای مشاهده آثار به جا مانده از قتل عام به شهرهای جنگ زده سفر می کردند.
کولوسنوم به عنوان نخستین آمفی تئاتر در رم، یکی دیگر از بدوی ترین برگزار کننده های توریسم تلخ به شمار می رود در قرون وسطی در این مکان اعدام ها در معرض عموم تماشاچی ها انجام می گرفت و پس از مدتی رومی ها در این استادیوم مراسمی برپا کردند که تماشاگران می توانستند نظاره گر جنگ میان افراد و حیوانات وحشی باشند. پس از آن، در دوران مدرنینه، گردشگری تلخ رواج بیشتری پیدا کرد وافراد برای باز دید از مناطق جنگ زده و مکان هایی که در آن قتل عام و درگیری انجام گرفته بود به شهرهای مختلف سفر کرده تا بیشتر با مفهوم مرگ و کشتارهای دسته جمعی آشنا شوند. به عقیده کارشناسان فعال در صنعت جهانگردی، توریستم تلخ در دوران فرآمد رتیسم به یکی از قطب های پر طرفدار و رایج توریسم تبدیل گشته و هر روز بر علاقه مندان به این نوع از گردشگری اضافه می شود. توریسم تلخ زیر مجموعه های متعددی را در برگرفته که جهانگردان با توجه به جذاببت های هر نوع از گردشگری و انطباق آن با سلابق فردی، به باز دید از مناطق می پردازند.
به تصویر کشیدن غم و اندوهی که اهالی یک منطقه در بازه ای از زمان در اثر بلایای طبیعی مانند زلزله، سونامی، سیل یا طوفان آن را تجربه کرده اند. هدف از برپایی این نوع از توریسم است.
بازدید از منطقه سونامی زده در اندونزی در سال 4- 2 یا سفر به نیواورلشان و با باز دید از یکی از فاجعه بارترین بلایای طبیعی به نام توفان کاترینا و مشاهده خانه های رها شده از نمونه هایی است که در توریسم مصیبت مورد توجه جهانگردان قرار می گیرد. در این نوع از جهان گردی، توریست ها علاوه بر این که با زندگی مردمان مناطق مصیبت دیده آشنا می شوند، مهارت کنار آمدن با شرایط سخت و مقابله با بحران را نیز می آموزند.
جهانگردی فقر
کمپ ها در شهرک سوتو واقع در ناحیه شمال شرقی آفریقا یا مناطق جنوبی کشور هند برپا شده و توریست ها از مناطق محروم بازدید می کنند.
این نوع از جهانگردی، 2 جنبه دارد در نخستین نوع این جهانگردی توریست ها به کشورها و مناطقی که آمار خودکشی افراد بیشترین رکود را در برداشته مسافرت کرده و ریشه ها و جنبه های آسیب شناختی را در این مناطق بررسی می کنند.
در حالت دوم، جهانگرد علاقه مند به بازدید از مناطقی است که دادگاه ها و محکمه هایی عالی اجازه انجام اوتونازی با قتل ترحم آمیز را صادر می کند. در این کشورها سالمندان با افراد مبتلا به بیماری های لاعلاج اجازه پایان بخشیدن به زندگی خود را کسب کرده و این حکم که در بسیاری از کشورها غیرقانونی است مورد استقبال توریست ها در جهان گردی خودکشی قرار می گیرد.
در این نوع توریسم که بیشتر مخاطبان آن را محققان و علاقه مندان به محیط زیست تشکیل می دهند. توریست ها به مناطقی سفر می کنند که بیشتر تحت تأثیر عوامل محیطی خطرآفرین قرار می گیرد و راهنمای تور برای جهانگردان توضیحاتی را در خصوص تأثیر پدیده هایی مانند گرم شدن کره زمین یا چگونگی برخورد شهاب سنگ ها با کره زمین و پایان عمر آن ارائه می دهد.
اکثر افراد علاقه مند به بازدید از سرزمین های باستان با سفر به کشورهای ثروتمند هستند. در این بین گروهی از توریست ها سفر به مناطق محروم و آشنایی با شیوه زندگی مردمی که در فقر و بدبختی دست و پا می زنند را ترجیح می دهند. به عقیده برخی از کارشناسان برگزاری تورهای جهانگردی در کشورهای توسعه نیافته و مناطق محروم نه تنها ابتکار نوین در صنعت توریسم و جذب جهانگرد است، بلکه باعث کمک به مردم فقیر این گونه مناطق نیز خواهد شد.