گذرنامه، یکی از مدارک شناسایی رسمی است که از طرف دولت برای اتباع یک کشور صادر می‌شود. داشتن گذرنامه نشان‌دهنده‌ی داشتن تابعیت آن کشور است و امکان درخواست اجازهی گذر و یا ورود به کشورهای دیگر را به فرد می‌دهد. اتباع ایرانی، برای دریافت گذرنامه باید از یکی از شعب بانک ملی ایران، فرم و پوشه‌ی درخواست گذرنامه را بگیرند و بعد از واریز وجوه لازم به شماره‌حساب‌های اعلام شده، به یکی از دفاتر پلیس ١٠ مراجعه کرده و مدارک تکمیل‌شده و فیش‌های پرداختی را تحویل باجه‌ی گذرنامه نمایند. برای داشتن گذرنامه، محدودیت سنی وجود ندارد و حتی نوزادان نیز می‌توانند گذرنامه‌ی جداگانه داشته باشند؛ بعد از بررسی مدارک و انجام مصاحبه‌ی حضوری با متقاضی، اجازهی دریافت گذرنامه صادر و حداکثر تا دو هفته بعد از طریق پست به نشانی متقاضی ارسال خواهد شد. مدارک موردنیاز مراحل و مدارک لازم جهت دریافت گذرنامه، به شرح زیر است: -تهیه و تکمیل فرم، پوشه و قبض پستی به مبلغ ٢٥٠٠٠ ریال؛ توجه: قبض پستی در واقع هزینه‌ی ارسال گذرنامه‌ی صادرشده به نشانی متقاضی می‌باشد. -پرداخت ٥٠٠٠٠٠ ریال به حساب سیبا بانک ملی ایران ٢١٧١١٥١٣٠١٠٠٧ خزانه‌داری کل کشور در یکی از شعب بانک ملی در تهران. -پرداخت ٢٥٠٠٠ ریال به حساب ٧٦٣ شهرداری تهران در یکی از شعب بانک ملی ایران در تهران. توجه: شماره حساب‌ها در شهرستان‌ها متفاوت است. لازم است قبل از واریز وجه، شماره‌حساب‌های صحیح را از بانک و یا دفاتر پلیس ١٠ گرفته باشید. دانشجویان بورسیه مشغول به تحصیل در خارج از کشور و همین‌طور همسر و فرزندان آن‌ها در صورت ارائه‌ی نامه از سوی وزارت‌خانه‌های علوم، تحقیقات و فن‌آوری و یا بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و هم‌چنین خدمه کشتیرانی و نفتکش و هواپیمایی در صورت ارائه‌ی نامه از سازمان‌های مربوطه، از پرداخت مبالغ بالا، معاف هستند. -اصل و کپی شناسنامه‌ی متقاضی. توجه: شناسنامه‌ی افراد بالای ١٥ سال باید عکس‌دار باشد. -کپی کارت ملی عکس‌دار متقاضی. -سه قطعه عکس رنگی متقاضی. توجه: از تاریخ گرفتن عکس‌ها نباید بیش از یک سال گذشته باشد، عکس‌ها باید زمینه‌روشن در سایز ٤�٦ سانتی‌متر، تمام رخ بدون کلاه و عینک و کراوات باشند. رعایت حجاب کامل اسلامی برای بانوان الزامی است. برای فرزندان زیر ١٥ سال که شناسنامه‌ی آن‌ها عکس‌دار نشده است، ارائه‌ی مدارک عکس‌دار جهت مطابقت ضروری است. -موافقت رسمی همسر برای زنان متاهل و موافقت رسمی ولی یا قیم برای افراد زیر ١٨سال که تقاضای گذرنامه‌ی جداگانه دارند. توجه: در مورد زنان متاهلی که مقیم خارج از کشور هستند و یا همسر غیر ایرانی دارند، داشتن موافقت رسمی همسر ضروری نیست. ارائه‌ی اصل و فتوکپی مدارک فوت و یا طلاق، در مورد زنانی که همسرشان فوت کرده و یا طلاق گرفته‌اند، الزامی است. زنان متاهل که همسرشان مفقودالاثر، غایب و یا به هر دلیلی در دسترس نیست، احتیاج به مجوز دادستان دارند. افردا زیر ١٨سال در صورت فوت ولی و عدم دسترسی به جد پدری و مشخص‌نشدن قیم یا ولی قهری، با داشتن مجوز دادستان می‌توانند اقدام به دریافت گذرنامه نمایند. -اصل و فتوکپی کارت پایان خدمت، کارت معافیت دائم و یا موافقت نظام وظیفه عمومی برای آقایانی که به سن مشمولیت رسیده‌اند. توجه: مشمولینی که به جای مدرک نظام وظیفه، موافقت کتبی معاونت وظیفه عمومی را جهت دریافت گذرنامه ارائه نمایند، مهر خروج از کشور آن‌ها به استناد همین نامه صادر می‌شود و ممکن است زمان محدودی را شامل شود. لازم است متقاضی به تاریخ خروج از کشور توجه داشته باشد. -موافقت حفاظت اطلاعات یگان خدمتی برای پرسنل شاغل نیروهای مسلح و پرسنلی که کم‌تر از ٥ سال از تاریخ رهاشدن‌شان می‌گذرد. توجه: پرسنل بالای ٥ سال و بازنشسته لازم است مدارکی مبنی بر مدت زمان بازنشستگی ارائه دهند. توصیه‌های عمومی -حضور شخص متقاضی جهت ارائه‌ی مدارک الزامی است. -متقاضی فقط در زمان ارائه‌ی مدارک می‌تواند مدارک همسر و فرزندان خود را ضمیمه نماید تا به عنوان همراه در گذرنامه‌ی او درج شوند. حضور همراهان ضروری نمی‌باشد و پس از چاپ و صدور گذرنامه، امکان اضافه و یا کم‌کردن همراه میسر نیست. -گذرنامه‌ها با اعتبار پنج ساله و غیر قابل تمدید صادر می‌گردند. -هنگام تجویل مدارک، ارائه‌ی نشانی کامل پستی متقاضی ضروری است. -متقاضیان تعویض گذرنامه، باید اصل و کپی گذرنامه‌ی قبلی خود را ارائه نمایند. کپی باید از صفحه‌ی مشخصات و صفحاتی که مهر روادید و ورود و خروج دارند، تهیه شده باشد.