خوراکهای محلی چابهاریها با توجه به اقلیم و شیوه معیشتیشان بر محصولات دریایی خاصه ماهی و همچنین خرما تکیه دارد. خوراک خرما از مهمترین خوراکهای چابهار و ترکیبی از خرما، نان، برنج و حبوبات است. کنک نیز نوعی حلواست که از خرما، کنجد، بادام و پونه تشکیل شده است.
از دیگر غذاهای سنتی این منطقه میتوان به بتو ماش، شودوده، بتو هواری، ماشینگ، پاکگین ماهیک، کورک، گلوهک، ناروش، کیش و دلگ اشاره کرد. متاسفانه تمام خوراکهای محلی در رستورانها یافت نمیشود و اگر شانس مهمان شدن در خانههای محلی را به دست آورید، میتوانید از خوردنشان لذت ببرید.
جدا از خوراکهای محلی، یکی از غذاهایی که در چابهار به آسانی میتوان در رستورانها یافت کباب کوبیده است. گوشت دامهای این منطقه به دلیل تغذیه و آب و هوای خاصش بسیار لذیذ و خوش طعم است. بر این اساس از باکیفیت ترین و لذیذترین کبابهای کوبیده ایران را در چابهار امتحان کنید.
موزه محلی چابهار
�موزه محلی� در زمینی به مساحت 2900 مترمربع و با زیربنای 860 مترمربع ساخته شده است. این موزه بخشهای مختلفی نظیر صنایع دستی، مردمشناسی، آثار و اشیا باستانی شامل کاسهها و ظروف سفالی دارد که عمده آنها از بلوچستان مرکزی است.
یکی از زیباییهای موزه محلی چابهار، فسیلها و استخوانهای به جای مانده از حیوانات ماقبل تاریخ است که برخی از این استخوانها بسیار بزرگ و عظیمالجثه است، اما جذابترین بخش موزه محلی چابهار را باید بخش مردمشناسی آن دانست. در بخش مردمشناسی میتوان با انواع لباسهای محلی، شیوه زندگی، فعالیتهای روزانه مردم بلوچ و صنایع دستی این منطقه آشنا شد.
موجسواری (سرفینگ) از ورزشهای روی آب است. این ورزش در دسته ورزشهای مهیج و خطرناک جای میگیرد و از سال 1950 میلادی که به عنوان یک رشته مستقل اعلام شد، هر ساله بر تعداد طرفدارانش افزوده میشود. موجسواری در ایران در آبهای شمالی و جنوبی به صورت محدود انجام میشود.
بهترین موجهای آبهای ایران متعلق به دریای عمان و در محدوده چابهار است. کیفیت این موجها به قدری مطلوب این رشته ورزشی است که گاهی موجسواران حرفهای را از سایر نقاط جهان به خود جذب میکند. فوتبال ساحلی، دو، والیبال ساحلی، فوت وال (والیبال با پا)، تنیس ساحلی، کبدی ساحلی و هندبال ساحلی از دیگر ورزشهایی است که با سفر به چابهار میتوان آنها را دید یا بازی کرد.
این گورها در بخش مرکزی چابهار، در دامنه کوه پیل بند و در جنوب دره تیس قرار دارد. در باور مردم محلی �جنانی کچ� محل سکونت جنها بوده است و بر این اساس این مکان را محلی اسرارآمیز تلقی میکنند. گورهای جنانی کچ در یک سرازیری ملایم قرار دارد و شبیه گورهای سیراف بوشهر است.
به طور کلی حدود 200 قبر کهن در محوطه این گورستان تاریخی دیده میشود. در میان این گور که به نظر میرسد از دوران اولیه اسلامی و حتی پیش از آن هستند، چند قبر ایستاده نیز دیده میشود. ضمن این که یک مقبره پلکانی با سرپوش صندوقچهای نیز در میان این قبرها وجود دارد.
قلعه تیس که به قلعه پرتغالیها نیز شناخته میشود، در پنج کیلومتری شمال غربی چابهار، در روستای تیس قرار دارد. این قلعه در زمان شاه سلیمان صفوی و به سبک سلجوقی ساخته شده و نوع معماری آن شبیه کاروانسرای شاه عباسی بیستون است. ابعاد این قلعه 54X26 متر و مصالح به کار رفته در آن آجر، سنگ و گچ است.
قلعه تیس دارای یک مناره شش و نیم متری دارد که برای دیدهبانی به کار میرفته است. این قلعه به تمام خلیج دهانه تیس اشراف کامل دارد و همچنین از فاصله زیادی در دریا قابل رویت است. قلعه تیس به شماره 555 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
صنعت دوخت طرح، زیبا و منقش روی پارچه با نوارهای طلایی، سوزندوزی و گلابتوندوزی نام دارد. روش کار به این صورت است که ابتدا نقش را روی پارچه انداخته و پارچه را روی دایرهای چوبی به نام کم میاندازند و با کش محکم کرده و با استفاده از نخهای رنگی، گلابتوندوزی میکنند.
سوزن دوزی از هنرهای زیبا و کاربردی در منطقه چابهار به شمار میرود که با دوختهای سنتی سایر نقاط ایران متفاوت است و اصطلاحا به آن بلوچیدوزی میگویند. هر دختر بلوچ از کودکی به آموختن این هنر میپردازد. بر این اساس تمام زنان بلوچ به سوزندوزی اشتغال داشته و لباسهای خود را تزئین میکنند. از دیگر هنرهای دستی چابهار میتوان به معرق صدف، حصیربافی، سکه دوزی، گلیم بافی، چاربافی و طلاسازی اشاره کرد.
تماشای گِلفشانها
گلفشانها از منحصربهفردترین و عجیبترین پدیدههای ژئوتوریستی در چابهار است. �گلفشان� پدیدهای طبیعی و همانند آتشفشان به صورت تپهای مخروطی است و به جای گدازه، از دهانه آن گاز همراه با گِل خارج میشود. این عارضه عمدتا در دشتها و جلگههای مشرف بر دریا دیده میشود و بیشتر آنها در فاصله کمی از دریا (حداکثر 15 تا 20 کیلومتر) استقرار یافته است.
در بین دشت کهیر و تنگ و در 20 کیلومتری روستای کهیر، در مسیر جاده تنگ به گالک، سه تپه کوچک گلفشان به فاصله چند کیلومتر از هم قرار دارند.
این تپهها ارتفاعی 10 تا 20 متری دارند که دو تای آنها از چند سال پیش غیرفعال شده، اما سومین تپه همچنان مانند آتشفشانی فعال است و از دهانه آن گل سرد طوسی رنگی تراوش میشود. گردشگرانی که به چابهار سفر میکنند، تماشای گلفشانها را از هیجانانگیزترین تجربیات خود بهشمار میآورند.
چابهار به دلیل موقعیت جغرافیاییاش چند اسکله ماهیگیری دارد. در میان این اسکلهها سه اسکله تیس، رمین و بریس بسیار دیدنی و جالب است. صید و صیادی از جاذبههای مهم فرهنگی در چابهار است که با زندگی روزمره مردم محلی پیوند دیرینه دارد.
در اسکلههای چابهار میتوان ماهیگیرانی که برای صید به دریا میروند یا با دست پر باز میگردند را تماشا کرد و گاهی به همراهشان عازم دریا شد. بازار ماهیفروشان نیز در این اسکلهها بسیار پررونق است. گردشگران با حضور در اسکلههای چابهار، علاوه بر آشنایی با فرهنگ ماهیگیری مردم محلی، این امکان را دارند تا از محصولات دریایی منحصربهفرد این منطقه نیز خریداری کنند.
جاده ساحلی چابهار به بریس از مناطق بکر و منحصربهفرد سواحل جنوبی کشور است. در یکطرف این جاده دریا و در سمت دیگر چشماندازهای زیبایی از کوهها و اشکال زمین ساختی قابل رویت است. صخرههایی که در امتداد این جاده قرار دارد، بر اثر فرسایش آبی به اشکال مختلفی درآمده است.
از جذابیتهای این جاده پدیده موجفشانهای دریاست که ارتفاع آنها در فصل بادهای موسمی به 20 متر نیز میرسد. کوههای بَدلند یا مریخی از دیگر جذابیتهای جاده ساحلی چابهار به بریس است که به موازات ساحل از منطقه کچو تا نزدیک خلیج گواتر کشیده شده است. تماشای چشماندازهایی از جنگلهای دریایی حرا، درختان انجیر معابد و تالاب لیپار از دیگر زیباییهای این جاده محسوب میشود.
کروکودیلها خزندگان ارزشمندی هستند که نقش مهمی در تعادل محیط زیست بازی میکنند. تنها یک گونه از این خزندگان به نام تمساح پوزه کوتاه ایرانی در جنوب شرقی ایران، در منطقه چابهار زندگی میکند.
این تمساح تالابی بین مردم بومی با نام �گاندو� شناخته میشود. به همین دلیل سازمان حفاظت محیط زیست، محل زندگی یگانه تمساح ایرانی را �منطقه حفاظت شده گاندو� نامگذاری کرده و مدیریت میکند. وسعت این منطقه حدود 465 هکتار است.
جالب است بدانید گاندوها تنها خزنده ایرانی است که از تخمها و سپس نوزادان خود بیشترین مراقبت را میکند و به آنها در خروج از تخم و زنده ماندن کمک میرسانند. برای مشاهده گاندو، بهتر است با هماهنگی اداره حفاظت محیط زیست و نظارت و حضور محیطبانان به مراکزی که این خزنده زیبا در آنجا حفاظت میشوند، بروید.