این روزها که با پایان گرفتن ماه مبارک رمضان سفرهای تابستانی از سر گرفته شده است، توجه به رعایت اصول و بهداشت صحیح تغذیه ای می تواند سفر خوشی را برای شما رقم بزند تا سلامت روح و جسم هر دو از سوغاتی های این سفرها باشند.
اما چطور می‌توان در طول سفر، با رعایت چند نکته ساده تغذیه‌ای سلامت جسم را تامین کنیم و سفری دلپذیر را تجربه کنیم؟
در طول مسافرت مصرف زیاد آب را فراموش نکنید. به‌این شرط که آب سالم باشد. همچنین مسافران در طول سفر حتما از آب معدنی استفاده کنند و یا اینکه قبل از حرکت و در منزل آب سالم را در چند بطری تمیز بریزند و در فریزر بگذازند تا یخ بزند.
به‌این‌ترتیب در طول سفر، باذوب شدن تدریجی یخ این بطری‌ها، آب آشامیدنی خنک، سالم و گوارا در دسترس شما و سایر افراد خانواده قرار می گیرد. برای تهیه چای هم می توانند یک فلاسک آب‌جوش همراه برد و در طول راه از چای تمیز و مطمئن برای رفع حستگی و تمدد اعصاب استفاده کنند.
برای شستن ظروف و لیوان‌های مورد استفاده در طول سفر، از آبی که ازمنزل با خود آورده‌اید، استفاده کنید. آب‌هایی که در طول مسیر به صورت نهر وچشمه جاری شده‌اند، اگر چه زیبا وبا صفا هستند، اغلب آلودگی میکروبی دارند ویا به انواع تخم انگل‌ها آلوده شده‌اند. ممکن است حتی، به دلیل سرازیر شدن فاضلاب‌های صنعتی، انوای آلودگی‌های شیمیایی را داشته باشند و سلامت بدن را به طور جدی به خطر بیندازند.
مطمئن‌ترین راه برای تهیه غذای مسافرت این است که افراد غذای ساده‌ای در منزل تهیه و در یک ظرف خنک به همراه خود ببرند. غذایی که برای بین راه تهیه می شود نباید آبکی باشد. در واقع به دلیل رشد انواع میکروب‌ها و باکتری‌ها در فضای مایع، غذاهای آبکی مانند انواع خورش‌ها، محیط مناسب‌تری برای رشد وتکتیر این میکروب ها محسوب می شوند در نتیجه امکان فاسد شدن این غذاها بیشتر است.
توصیه می شود افراد در مسافرت ها از غذاهای خشک مانند انواع کوکو‌ها (کوکوی سبزی، سیب زمینی )، کتلت، شامی، انواع دلمه‌ها، انواع پلوها (عدس پلو، لوبیا پلو) همراه با گوجه فرنگی، کاهو وخیار تازه و لیمو‌ترش استفاده کنند، چون این غذاها سالم تر و امکان جذب میکروب کمتری دارند و همچنین غذاهایی مانند سالاد الویه، کالباس و سوسیس که سریع‌تر فاسد می‌شوند، برای سفر مناسب نیستند.
متاسفانه اغلب بزرگتر ها و حتی بچه‌ها علاقه وافری به خوردن کالباس و سوسیس دارند و به این دلیل، خانواده‌ها در طول سفر برای اینکه هم غذای مورد علاقه فرزندان را فراهم کرده باشند و هم وقت زیادی صرف تهیه غذا نکنند، کالباس و گوجه فرنگی و خیار شور را به عنوان غذای بین راه انتخاب می‌کنند. این در حالی است که احتمال فسادپذیری کالباس زیاد است بنابراین برای سفر توصیه نمی‌شود.
افرادی که مایل هستند صبحانه را در طول راه میل کنند، می‌توانند از منزل، پنیر، گوجه فرنگی، خیار و یا تخم مرغ آب‌پز وسفت و کمی مربا یا عسل به همراه یک فلاسک آب‌جوش برای چای با خود به همراه داشته باشند و با نان محلی داغ و تازه صرف کنند. در واقع به دلیل اینکه موادی مانند پنیر، سرشیر، خامه محلی اغلب از شیر پاستوریزه نشده تهیه می‌شود و مصرف آنها خطر ابتلا به بیماری تب مالت را به همراه دارد و یا ممکن است به دلیل کهنگی، خطر مسمومیت و اسهال و استفراغ را به دنبال داشته باشد لذا بهتر است از شیر محلی هم به دلیل پاستوریزه نشدن استفاده نشود.
همچنین، افرادی که از رستوران های بین راهی استفاده می کنند بهتر است به جای مصرف سالاد و سبزی که احتمال انتقال انواع آلودگی‌های انگلی و میکروبی در آن بیشتر است از ماست استفاده کنند، البته یک راه ساده و مطمئن این است که مسافران از منزل با خود گوجه فرنگی و خیار و لیمو‌ترش شسته شده همراه داشته باشند و در رستوران در کنار غذایی که سفارش می‌دهید، از گوجه فرنگی وخیار خرد شده خانگی استفاده کنند.
به طور کلی مصرف سس مایونز و سایر سس‌های چرب از نظر تغذیه‌ای توصیه نمی‌شود. به‌خصوص در طول سفر از مصرف سس مایونز ویا سس‌های خامه‌ای خودداری کنند و افراد می توانند با مخلوط ماست، آبلیمو، کمی نمک و فلفل و در صورت امکان کمی روغن زیتون یک سس سالم برای سالاد تهیه کنند.
مسافران غذاهایی را در رستوران سفارش دهند که سس، ادویه و چاشنی زیاد نداشته باشد. گاهی ممکن است دررستوران‌ها به غذاهای کهنه و مانده مقدار زیادی سس و چاشنی اضافه کنند که تغیر رنگ و طعم نامطبوع ناشی از فساد غذا مشخص نشود.
اگر کباب برگ و یا جوجه کباب سفارش می‌دهید، تاکید کنید که کاملا پخته شود تا در صورت وجود آلودگی اولیه، در اثر حرارت کافی از بین برود. کباب کوبیده و همبرگر ویا هرغذای دیگری که در رستوران با گوشت چرخ کرده تهیه می‌شود، اغلب حاوی مقدارزیادی چربی است و به همین دلیل، احتمال فسادپذیری آن زیاد است. ضمن اینکه، این نوع غذاها اغلب آنقدر حرارت نمی‌بینند که به اصطلاح مغز پخت شوند. بنابراین احتمال آلودگی میکروبی و انگلی با خوردن این غذاها که خوب پخته نشده‌اند، زیاد است.
افراد در رستوران، حتما همراه با غذایی که میل می‌کنند، از ماست (کم چرب وپاستوریزه )، لیمو‌ترش و یا آبلیمو استفاده کنند در واقع با مصرف آن، دستگاه گوارش اسیدی می‌شود و در نتیجه، ازرشد وتکثیر میکروب‌ها در دستگاه گوارش و همچنین مسمومیت غذایی جلوگیری می‌شود.
در مسافرت ها به جای نوشابه‌های گازدار،همراه باغذا دوغ کم نمک وبدون گاز سفارش دهند. نوشابه‌های گازدار حاوی مقدارزیادی قند هستند. یک قوطی 300 میلی لیتری نوشابه درحدود 28 گرم (تقریبا دو قاشق غذاخوری پر) شکر دارد و مقدار زیادی کالری واردبدن می‌کند که نتیجه‌اش اضافه وزن و چاقی است. ممکن است افراد تصور کنند به جای آن می توانند از نوشابه‌های بدون قند ویا رژیمی‌استفاده می‌کنند، ولی باید توجه داشت که حتی نوشابه‌های بدون قند هم حاوی مقادیر زیادی فسفات هستند که از جذب کلسیم غذا که برای استحکام استخوان‌ها ضروری است، جلوگیری می‌کند و نتیجه‌اش در دراز مدت پوکی استخوان خواهد بود.
توجه داشته باشید، مسافران از مصرف انواع دسرهای خامه‌ای درطول سفر پرهیز کنند به دلیل اینکه ممکن است این مواد با شیر وخامه پاستوریزه نشده تهیه شده باشد ویا اینکه به علت کهنگی، فاسد شده باشد، و همچنین افراد از خرید و مصرف نوشیدنی‌های محلی مانند آب زرشک، آب آلبالو و غیره همچنین لواشک، تمبرهندی، آلوچه، در صورتی که بسته بندی نشده و کد بهداشتی و پروانه ساخت از وزارت بهداشت ندارند، خودداری کنند. انواع آلودگی‌های انگلی با خوردن این نوع موادغذایی غیربهداشتی ممکن است به بدن منتقل شود.
درطول راه، به عنوان تنقلات، مقداری آجیل مانند نخودچی، کشمش، خرما، انجیر خشک، گردوبادام، پسته و فندق کم نمک و یا تخمه‌های کم نمک به همراه داشته باشید. این تنقلات بسیار سالم‌تر و کم ضررتر از چیپس، پفک و نوشابه‌های گازدار هستند. از خرید و مصرف چیپس‌هایی که به صورت فله عرضه می‌شوند، خودداری کنید. این نوع چیپس‌ها اغلب حاوی مقدار زیادی نمک و روغن است و ممکن است روغن مورد استفاده در تهیه آنها کیفیت مطلوبی نداشته باشد، به این دلیل، مصرف آنها حتی می‌تواند سرطان‌زا باشد.