اگر شما هم سفر می کنید به قصد این که از بازارهای شهر مقصدتان دیدن کنید و خرید خوبی داشته باشید، حتما باید با بازارچه های مرزی آشنا شوید. بازارچه هایی که در نقطه صفر مرزی و در جوار گمركات قرار گرفته اند و مجاز به انجام تشریفات ترخیص كالا هستند. به دلیل حذف واسطه از این بازارها، خرید و فروش در آنها با قیمتی کمتر از نقاط دیگر کشور انجام می شود.
در اینجا چند مورد از بازارهای مرزی کشور را به شما معرفی می کنیم. اما باید بدانید بازارهای مرزی ایران همین ها نیستند و به جز این ها، در تمام مرزهای کشور هم بازارهایی وجود دارد که همین شرایط را دارند. یعنی ارزانی و تازگی محصولات وارداتی.
بازار پررونق مریوان، معمولا گردشگران را با دست پر راهی خانه هایشان می‌کند. مجاورت مریوان با کشور عراق و وجود مرز رسمی باشماق در این منطقه، دسترسی مستقیم به کالاهای مورد نیاز را برای مسافران این شهرستان فراهم کرده است. این مرز مشترک موجب رونق اقتصادی، تجاری و صنعت گردشگری این شهرستان شده است.
بازارچه مرزی باشماق در فاصله 17 کیلومتری غرب شهر مریوان در جوار روستای مرزی باشماق قرار دارد. مبادلات در این مرز به دلایل قومی و ویژگی‌های خاص منطقه روز به روز تقویت شده است.
فعالیت اقتصادی از طریق مرز باشماق با كردستان عراق از سال 1369 شروع شده و این مبادلات به دلایل قومی و ویژگی های خاص منطقه روز به روز تقویت شده تا این بازارچه بتواند اولین بازارچه مرزی جمهوری اسلامی ایران با كشور عراق لقب بگیرد.
وسعت بازارچه بیش از 32 هکتار است و علاوه بر اماكن غذا خوری و تعدادی مغازه شركت های باربری ، نمایندگی سازمان پایانه های حمل و نقل هم در بازارچه حضور دارند و سفارشات شما را به محل مورد نظرتان می رسانند. در نزدیکی این بازارچه هتل و مسافرخانه هم وجود دارد و اقامت شما را ساده تر خواهد کرد.
اگر مسافر ارومیه باشید، بازارچه سرو منتظر شماست! این بازارچه با 8 هزار متر مربع مساحت در فاصله45 کیلومتری شهرستان ارومیه، بخش سرو، در جوار استان وان ترکیه قرار دارد که در تابستان 1370 تاسیس و راه اندازی شده است. در حال حاضر بیش از 40 غرفه و امکانات رفاهی و خدماتی در این بازارچه وجود دارد که محصولات ترکیه را به ایران وارد و محصولات ایرانی را به این کشور صادر می کند.
البته بیشترین مبادلات این بازار شامل محصولات کشاورزی از قبیل بادنجان، خیار، هندوانه، عسل، حبوبات، مصنوعات صنعتی از قبیل ظروف پلاستیکی، پتو، جوراب، سرویس بهداشتی چینی و صنایع دستی است. همچنین عمده ترین کالاهای وارداتی این بازارچه را مواد اولیه و قطعات خط تولید، نخ جوراب و فرش، قطعات خودرو، اتصالات لوله کشی، گونی چتایی، مواد اولیه رنگ سازی، کاغذ فاکس و کپی، دستگاه کپی و کابل آسانسور تشکیل می دهند. قابل ذکر است تمام نهاد های فنی لازم از جمله گمرک و نماینده بازرگانی، در این بازارچه مستقر شده اند.
آذربایجان غربی با سه کشور ترکیه، عراق و جمهوری آذربایجان مرز مشترک دارد که پایانه مرزی بازرگان در ماکو، رازی در خوی، سرو در ارومیه در مقابل کشور ترکیه، پایانه مرزی تمرچین در مقابل کشور عراق و پایانه صنم بلاغی در پلدشت در مقابل جمهوری خود مختار نخجوان فعال هستند که پایانه بازرگان یکی از مهمترین گمرکات زمینی ایران اسلامی به شمار می رود.
این بازارچه در حوزه شهرستان ماكو و شهر دوبایزید در استان آغری تركیه قرار دارد. این بازارچه در سال 1368 افتتاح شد اما بعد از مدتی به علت عدم وجود امكانات لازم در محل تعطیل و دوباره در سال 70 بازگشایی شد. برق بازارچه را دولت ایران تامین می کند و آب آن را دولت تركیه. این بازارچه در كنار گمرك احداث شده و از لحاظ ترخیص كالا و انجام تشریفات گمركی مشكلی ندارد. راه های جغرافیایی این بازارچه در دشت واقع شده و عبور و مرور کار ساده ای خواهد بود.
با فرو پاشی شوروی سابق و مرزهای آهنی غیر قابل نفوذ آن در سال 1991 و روی كار آمدن جمهوری های مختلف از جمله جمهوری خود مختار نخجوان در همسایگی كشور ایران و نیز بواسطه ارتباط و پیوند تاریخی بین ساكنین دو سوی مرز باب مبادلات مرزی غیر قانونی گشوده شد كه عملاً منجر به مشكلات عدیده ای شد. بنابراین در راستای رفع این مشكلات و برقراری امنیت در مراودات مرسوم در منطقه، بازارچه صنم بلاغی به اهتمام دولت وقت در سال1371 راه اندازی و در دی ماه 1371 افتتاح شد.
این بازارچه وسعتی حدود 14هزار متر مربع دارد و در 30 كیلومتری شهرستان ماكو قرار گرفته است. اقلامی كه از طریق بازارچه صادر می شود عمدتا عبارتند از: مصنوعات صنعتی، صنایع چوبی، مصالح ساختمانی، میوه و تره بار. در مقابل، لوازم یدكی خودرو و قراضه آلومینیوم از این بازارچه وارد کشور می شود.