بندر دیر در جنوب استان بوشهر واقع شده و با مرکز استان 208 کیلومتر فاصله دارد. ساحل بندر دَیّر یکی از زیباترین مکانهای ساحل و دریا میباشد. سه اسکله اصلی معروف آن، صادر کننده و تامین کننده ماهی و میگو به داخل و خارج کشور است.
بندر دیر در قدیم حاکمنشین دشتی بودهاست. هوای آن نیز از بسیاری بندرهای دیگر پیرامون بهتر است. لنگرگاه آن در ژرفای 7 متری و مسافت یک کیلومتری از خشکی قرار دارد و پناه خوبی نسبت به باد شمال دارد.
وجود ناحیه بردستان و بندر بتانه در اطراف دیر و آثار تاریخی باقی مانده حکایت از سوابق تاریخی این شهر دارد. در عصر عیلامیها نیز بتانه را بتنه می خواندهاند که هر سال در این شهر بازار بزرگی بر پا می شدهاست. همچنین کاربرد واژه بتخانه و اینکه به قول مستوفی، دیرهای فراوانی در این منطقه قرار داشته، این نقطه را تایید مینماید که معابد و پرستشگاههای ادیان مختلف در بطانه فراوان بودهاست. بنادر دیّر، بتونه و بردستان در عصر ساسانیان معمور و آباد بودهاند.
شهرستان دیر در سالهای گذشته برای اسکان مسافران و ارایه خدمات به آنها عملکرد مطلوبی داشته و نشان داده است که دیر میتواند امکانات رفاهی و شرایطی فراهم کند تا گردشگران، این شهر را به عنوان یک مرکز دیدنی و زیبا انتخاب کنند.
شهر بندری دیر افزون بر جاذبههای متعدد بزرگترین بندر صیادی کشور را نیز در خود جای داده است که میتواند میزبان شایستهای برای گردشگران باشد. قایق و لنج برای گشت دریایی بازدیدکنندگان از مقابل درب ورودی بزرگترین بندر صیادی ایران آماده پذیرش مسافران برای خروج از اسکله و گشت در کناره ساحل زیبای دیر است.
بندر دیر به نسبت وسعت خود دارای یکی از زیباترین سواحل استان بوشهر است که در جنوب کشور کمتر ساحلی را میتوان یافت که به وسعت سواحل دیر قابل استفاده و بکر و دیدنی باشد و مسافران بتوانند با آرامش و دور از غوغاهای دیگر در آن به استراحت بپردازند.
ماهیها و دیگر آبزیان موجود بهویژه میگوی صادراتی آن از استثناییترین ویژگی این بندر به شمار میرود که جزو مرغوبترین ماهیهای خوراکی کشور توسط ماهیگیران در حاشیه این بندر صید میشود.
بندر دیر از سه مسیر به خارج از شهر راه دارد، مسیر ساحلی، مسیر بزرگراه سیراف به استان بوشهر و از جاده فیروزآباد به استان فارس راه پیدا میکند.
در مسیر ساحلی به این بندر در منطقه بردخون در غرب این بندر جزایر ام الگرم، تهمادو، نخیلو و خور خان در کنار سواحل نیلگون خلیج فارس فضای بسیار مناسب و زیبایی برای گردش و تفریح مسافران است که هر ساله مسافران زیادی را به سوی خود میکشاند.
بندر دیر بزرگترین اسکله صیادی کشور را در خود جای داده است. ماهی و میگوی این بندر بینظیر است و در همه ایام این غذای پروتئیندار را میتوان در این بندر به دست آورد. نمونههای مختلف و لذیذی از ماهی در این بندر صید میشود که به عنوان نمونه میتوان به ماهی حلوا سفید، شوریده و راشگو اشاره کرد که در ایام زمستان و بهار به میزان بسیار زیادی در بازار پیدا میشود.
این بندر علاوه بر داشتن صیدگاههای آبزیان دریایی، موقعیت خوبی برای تجارت دارد و تعداد زیادی از مردم به واردات و صادرات با کشورهای حوزه خلیج فرس مشغول هستند و در بازار این بندر انواع کالاهای خارجی نظیر پتو، برنج، چای و انواع نوشیدنی های خارجی با قیمت مناسب به وفور دیده می شود.
این بندر بقاع متبرک و اماکن مقدسه زیادی دارد که از این جمله امامزاده امیر دیوان، امامزاده سید جمال الدین، امام زاده شاه پیر غریب، امام زاده شاه ابوالقاسم، پیر دختر، امام زاده بیبی حکیمه، امام زاده سید صفا، شاهزاده محمد، امام زاده سید محمد و امامزاده بیبی دولت را میتوان نام برد.
یکی دیگر از مکانهای دیدنی و آثار تاریخی این شهرستان قلعه و مسجدجامع بردستان در پنج کیلومتری ورودی شهر دیر است که سالانه بسیاری از گردشگران را جذب خود کرده است. مزارع زیبای محصول گوجهفرنگی بوتهای و درختی که در مسیر بزرگراه سیراف در شهر آبدان، دوراهک و روستای لمبدان و در مسیر جاده ساحلی در منطقه بردخون قرار دارد از دیگر جاذبههای دیدنی این شهرستان است.
آب وهوای منطقه در بیشتر ایام سال در کنار ساحل گرم گرم و مرطوب، و در فواصل دور تر از ساحل خشک است. زمستان این شهرستان مشابه هوای بهاری استان های سردسیر کشور بوده و در فصل تابستان بادی معروف به باد 120 روزه که خشک و سوزان است در منطقه میوزد که در اصطلاح محلی به تش باد یا باد گرم معروف است. تنها رود خانه دایمی که از شهرستان دیر عبور میکند رودخانه مند است که در مرز شمالی شهرستان دیر با دشتی جریان دارد. دیگر رودخانهها فصلی بوده و درهنگام بارند گی جریان دارند.