در تعطیلات عید نوروز خیلی ها راهی باکو و آذربایجان می شوند. اگر شما هم جزو این جماعت هستید بهتر است قبل از سفر از مقررات این سفر و راه و چاه آن مطلع باشید.
اکثر ایرانی هایی که از شهرهای مختلف کشور به همسایه شمالی سفر می کنند تنها شهر باکو را در برنامه سفر خود را دارند، که این امر باعث می‌شود آنان خود را از زیبایی های بی نظیر شهرهای دیگر همچون گنجه و شکی و ... که فاصله چندانی با بکو ندارند، محروم کنند.
اما شما فقط با برنامه‌ریزی ساده و صرف 50 مانات می توانید به طور دربست و با اتومبیل بنز به شهری مثل "شکی" که آب و هوایی بهشت گونه دارد، مسافرت نمایید و شب را در هتل-کاروانسرای این شهر بر فراز تپه‌ای جنگلی که کاخ "خان سارایی" در آن واقع شده بگذرانید.
همانگونه که از قسمت‌های مختلف سایت بر می‌آید، تلاش ما بر آن است تا با معرفی مسیرهای توریستی آذربایجان اطلاعات کافی و مفیدی را به هموطنان ایرانی برای انجام سفرهای متنوع‌تر و مطلوبتر به این کشور ارائه نماییم.
افرادی که قصد ندارند فاصله میان آستارا و باکو را برای تفریح های آبی طی کنند، می توانند بعد از ورود به آذربایجان به شهر لنکران در نزدیکی مرز ایران رفته و در کمپلکس توریستی این شهر به تفریح بپردازند، شهر و دریاچه وان در نزدیکی مرز ایران خدمات مشابهی را برای مسافرانی که به ترکیه سفر می‌کنند، ارائه نموده است.
سفر زمینی به باکو
برای سفر زمینی به آذربایجان و پایتخت آن شهر باکو، مسیرها و وسایط مختلفی وجود دارد که در اینجا سفر با اتوبوس های تهران-باکو و یا تبریز-باکو و نیز عبور از مرز و ادامه سفر با سواری های آذربایجانی را به صورت خلاصه آورده ایم.
شما می توانید بلیط اتوبوس تهران-باکو-تهران را از تعاونی های مسافری ترمینال غرب در تهران و یا ترمینال تبریز و سایر شهرهایی که برنامه منظم حرکت به باکو دارند، تهیه کنید. اتوبوس های مسیر باکو معمولا دارای حرکت منظم هستند، لاکن متاسفانه این مسیر نیز مثل سابر مسیرهای اتوبوسی کشور نظم لازم در ساعت حرکت و طول مدت سفر را ندارد. خصوصا طول سفر بسته به میزان توقف در مرز و مبادلات داخل خاک آذربایجان! کم و زیاد می شود.
بیشتری زمانی که در طول سفر با اتوبوس تلف می‌شود، موقع عبور از گمرک آستارا است، چون در اینجا تمام مسافران باید تک به تک مورد کنترل پاسپورت و ویزا قرار بگیرند و این هم به خاطر شلوغی مرز آستارا همیشه زمان بر است. از این گذشته، شما برای واریز مبلغ عوارض خروج و مالیات شهرداری فقط و فقط می‌توانید از بانک ملی گمرک اقدام کنید، واریز به سایر بانک‌ها در سطح شهر آستارا و یا شهرهای دیگر ممکن نیست.
گمرک "بیله‌سوار" از آستارا خلوت‌تر است، ولی مشکل بانک در آنجا نیز به قوت خود باقی است.
کنترل پاسپورت و ویزا در طرف آذربایجان به مراتب سریعتر انجام می‌شود، با وجود این پلیس مرزی آذربایجان نیز دردسرهای خاص خود و اخذ مبالغ نامعقول و "دمرلی" را در برنامه خود دارد. در سالها و حتی ماه‌های اخیر مقامات آذربایجان تلاش‌های گسترده‌ای را برای برچیدن این موارد شروع کرده‌اند، که احتمالا در آینده به نتیجه خواهد رسید.
بهتر است در طول سفر برخی خوراکی‌های کنسرو شده و تنقلات به همراه ببرید. دو وعده غذایی، یعنی یک صبحانه و یک وعده ناهار در طول مسافرت خواهید داشت که با همراه داشتن غذا می‌توانید در زمان توقف در رستوران‌های جنگلی مسیر تنها به سفارش چای و نوشیدنی اکتفا کنید، زیرا ممکن است غذای رستوران بین راهی به مذاقتان سازگار نباشد و لذت راه را از دست بدهید. زندگی روستایی مسیر آستارا به باکو برای کسانی که اولین بار به آذربایجان سفر می‌کنند خالی از هیجان و نشاط نخواهد بود. ضمنا اگر دوستی و آشنایی در باکو منتظر شماست، بردن پسته را فراموش نکنید، پسته مرغوب ایران در آذربایجان طرفدار فراوانی دارد.
ورودی باکو هم اکنون با گنبدها و گلدسته‌های بی‌بی هیبت، خواهر امام رضا (ع)، که اخیرا به دستور رییس جمهور آذربایجان بازسازی و مرمت شده از دور قابل تشخیص است. پس از ورود به باکو و عبور از منطقه "باییل" وارد مرکز شهر باکو در نوار پارک ساحلی خزر می‌شوید که همانجا هم اکثر مسافرین از اتوبوس پیاده می‌شوند. اگر محل خاصی باید پیاده شوید، ختما موضوع را به اطلاع راننده برسانید.
روش دیگری که می توانید در سفر زمینی باکو از آن استفاده کنید، رفتن به شهرهای مرزی آستارا در استان گیلان و "بیله سوار" در استان اردبیل و عبور از مرز و ادامه مسیر سفر با سواری های آذربایجانی است که معمولا بنز و یا لادا هستند.
این سواری ها فاصله بین آستارا و باکو را همراه با یک توقف کوتاه برای نوشیدن چای در کافه های جنگلی بین راه در عرض چهار ساعت طی می کنند. کرایه هر نفر در این مسیر بسته به نوع ماشین و ایام عادی و یا تعطیل از 15 الی 25 مانات فرق می کند، لاکن چانه زنی در آذربایجان نیز می تواند قیمت ها را تغییر دهد. در این مورد هم چنانچه از قبل هتل رزرو کرده‌اید و یا محل مشخصی باید بروید، حتما با راننده طی کنید تا با همان کرایه شما را به آدرس مورد نظزتان ببرد.
این در صورتی است که چهار نفر باشید و به نوعی ماشین را دربست بگیرید. اگر هم تنها هستید، با چند نفر دیگر صحبت کنید و باهم یک تاکسی شوید.
سفر با ماشین شخصی از امتیازات فراوانی برای مسافران آذربایجان برخوردار است. توقف‌های داخواه در مسیر آستارا - باکو در داخل خاک آذربایجان، استفاده از مناظر زیبای ساحلی و جنگلی این مسیر، آزادی و راحتی حمل و نقل در سطح شهر باکو و احیانا بازدید از شهرهای دور و نزدیکی همچون شکی و گنجه با اتومبیل شخصی لذتی دوچندان را به همراه دارد. با این وجود استفاده از اتومبیل شخصی برای مسافرت به آذربایجان در صورتی که برای اولین بار به این کشور سفر می‌کنید، توصیه نمی‌شود. لاکن، اگر به زبان ترکی تسلط کافی داشته و یا از همراهانتان کسی ترک زبان باشد، سفر با ماشین شخصی سهولت بیشتری پیدا خواهد کرد.
برای این کار ابتدا با مراجعه به مراکز نیروی انتظامی جهت کاپتاژ کردن پلاک اتومبیل و اخذ گواهینامه بین‌المللی اقدام می‌نمایید که این کار معمولا در ایام عادی زمان چندانی نمی‌گیرد. پس از تکمیل مراحل کاپتاژ پلاک اتومبیل و تهیه ویزای آذربایجان به سمت مرزهای این کشور حرکت و از گمرک‌های آستارا و یا "بیله سوار" وارد خاک آذربایجان می شوید. در زمان گذر از مرز نیز هزینه‌ای را بابت عوارض و بیمه اتومبیل پرداخت خواهید کرد.
طبق قوانین آذربایجان پلیس حق مطالبه هیچگونه هزینه غیر قانونی از توریست‌ها را ندارد، با این وجود متاسفانه در برخی موارد دریافت چنین مواردی از شهروندان ایرانی شنیده می‌شود.
از باکو معمولا سه خروجی به مقاصد شمالی و فدراسیون روسیه، مقاصد جنوبی و ایران و مقاصد شرقی و گرجستان خارج می‌شود که می‌توانید با خروج از هرکدام از این خروجی‌ها به شهرهای دیگر آذربایجان سفر کنید.
برای اخذ وبزای آذربایجان می توانید از کنسولگری های تهران و یا تبریز اقدام کنید که در هر دو کنسولگری اخذ ویزا با ارائه اصل پاسپورت با حداقل شش ماه اعتبار و یک قطعه عکس چاپی 4*3، در روزهای عادی بیش از سه روز طول نخواهد کشید. ولی به جهت سهولت در کار می توانید از طریق آژانس های مسافرتی معتبر در تهران، تبریز و یا سایر شهرهای کشور اقدام نمایید. زیرا گرفتن ویزا مستقیما از سفارت آذربایجان مستلزم مراجعه حضوری، انتظار در نوبت کنسولگری، واریز معادل ارزی به حساب سفارت و یا داشتن تاییدیه رزرو هتل در مقصد و یا دعوتنامه از طرف آذربایجانی می باشد. لذا اقدام از طریق یک آژانس معتبر باعث صرفه جویی در وقت و هزینه ها خواهد شد.
عبورغیر مجاز از مرزهای این کشور یکی از مواردی است که طبق قوانین و مقررات جمهوری آذربایجان مجازات های سنگین و در اغلب موارد حبس های طولانی مدت را در پی دارد. در حالی که در اکثر کشورها این مساله معمولا با پرداخت جریمه های نقدی و یا مجازات های سبک تر و یا نهایتا اخراج از کشور فیصله می یابد. بنابراین در سفر به آذربایجان مراقب صحت مدارک عبور و مرورتان باشید. چون در قوانین جمهوری آذربایجان جریمه اقامت غیر مجاز کمتر از سه ماه 300 منات (معادل 300 یورو) و برای بیشتر از این مدت 400 منات به همراه اخراج از کشور در نظر گرفته شده است.
مامورین مرزی این کشور با شمارش دقیق روز های اقامت در صورتی که از مدت مذکور حتی یک روز گذشته باشد از خروج افراد جلوگیری نموده و آنها را مجبور به بازگشت به باکو و پرداخت جریمه می کنند.
قوانین و مقررات جزائی جمهوری آذربایجان در رابطه با مواد مخدر و حتی داروهای آرامبخش ویژه درمان اعتیاد سخت گیرانه و انعطاف ناپذیر بوده و اغلب منجر به حبس های طولانی مدت حداقل 3 الی 4 سال می گردد.
در جمهوری آذربایجان برخلاف مقررات رایج بین المللی و عرف سایر کشورها مدت اعتبار روادید با مدت زمان تعیین شده برای اقامت محاسبه می شود. اگر کسی دارای روادید با اعتبار یک ماهه و اقامت 30 روز باشد ولی 10 روز پس از صدور روادید وارد جمهوری آذربایجان شود نمی تواند 30روز در این کشور اقامت کند و اقامت این فرد در پایان 20 روز تمام شده تلقی می شود.
برنامه سفر دیگری که مسلما طرفدارارن فراوانی پیدا کرده، مسافرت به سه کشور همسایه با علایق و فرهنگ‌های مختلف یعنی آذربایجان، گرجستان و ترکیه با شروع سفر از مرز آذربایجان است. این سفر می‌تواند یکی از لذت بخش ترین و هیجان انگیزترین سفرهای شما باشد، بعد از دیدار از باکو و اقامت در چند روزه در آن به سمت گرجستان به راه افتاده، در بین را از مسیری با مناظر طبیعی و بسیار زیبا لذت برده، سرانجام وارد خاک گرجستان شده و به دیدن شهر کهن تفلیس می‌روید، با مردمانی خونگرم و فرهنگی کاملا متمایز.
بعد از اقامت در تفلیس به سمت بندر و شهر ساحلی باتومی حرکت کرده، چند روزی را در آبهای آرام دریای سیاه به استراحت می‌پردازید. سپس در عرض چند ساعت از گرجستان خارج و وارد جمهوری ترکیه شده و مسیر خود را در امتداد "قارا دنیز" به سمت طرابزون ادامه داده و یا پس از بازدید از شهرهای شرقی ترکیه و خرید سوغات از طریق مرز ماکو وارد ایران می‌شوید.