اگر به مشهد و زیارت امام رضا(ع) رفتید، پیشنهاد میکنیم در کنار زیارت از موزههای آستان قدس رضوی هم بازدیدی داشته باشید. قدمت موزههای این مجموعه به سال 1324 ه.ش برمیگردد که نخستین موزه در صحن امام خمینی(ره) فعلی ساخته شد.
از آن سال تاکنون آستان قدس رضوی صاحب12 گنجینه موزهای شده است که بازدید از آن میتواند جالب باشد که به اختصار تعدادی از این گنجینه ها را به شما معرفی می کنیم.
اولین موزه در آستان قدس رضوی در سال 1324 در ساختمانی به مساحت 1024 متر مربع در صحن امام خمینی (ره) بنا شد. این موزه به مدت 40 سال تنها موزه آستان قدس رضوی بود اما بعد از انقلاب موزه آستان قدس رضوی هم چندین بار دچار تغییر و دگرگونی شد. حالا اگر سری به این موزه بزنید می توانید این گنجینه ها را ببینید:
اهمیت این گنجینه به صحف و قرآنهای نفیس آن ازجمله قرآنهای منسوب به امام علی(ع)، امام حسن(ع)، امـام حسین(ع)، امـام سجاد(ع) وامـام رضا(ع) است. قرآنهای این گنجینه به خط خطاطان مشهور جهان اسلام، با تذهیب و طرحهای زیبا و ظریف و روی پوست آهو یا ورقهای کمنظیر و ارزشمند نوشته شده است.
این مجموعه شامل 37 تخته قالی و قالیچه است که از میان نفیسترین فرشهای موجود در آستان قدس رضوی انتخاب شده است.
از آن جمله قالی هفت شهر عشق (که نمای هفت شهر مقدس مکه، مدینه، نجف، کربلا، کاظمین، سامرا و مشهد در آن بافته شده است) و قالی گلابتون (که در آن تارهایی از ابریشم با رشته نازک طلا یا نقره پیچیده شده است) را میتوان نام برد.
طبقه همکف ساختمان موزه قرآن به مساحت 400 مترمربع فضای نمایشی، از سال 1373 به محل نمایش هدایای مقام معظم رهبری [هدیه ارزشمند مقام معظم رهبری به کتابخانه آستان قدس] اختصاص یافته است. اشیای این گنجینه شامل آثار هنری(تابلوهای خط و تذهیب، نقاشی، فرش، تراش روی شیشه، معرق چوب، معرق صدف، سوزندوزی، قلمزنی روی مس)، انواع ظروف (چینی، کریستال، نقره...)، ماکتها، مدالها و... است که توسط شخصیتهای ملی و خارجی به مقام معظم رهبری هدیه شده است.
یکی از گنجینههای نفیس آستان قدس رضوی، مجموعه سکهها و مدالهای آن است که در حال حاضر برحسب ظرفیت مکان از بین صدها سکه و مدال خزانه آستان قدس رضوی، تعداد 407 سکه از دورههای سلوکی، اشکانی، ساسانی، خلفای اموی، سامانی، آلبویه، خلفای عباسی، غزنوی، سلجوقی و صفویه به همراه 99 عدد مدال به نمایش گذاشته شده است. سکههای ولایتعهدی امام رضا(ع) به تاریخ 202 و 203 هجری قمری از جمله سکههای بسیار نفیس این مجموعه است.
در گنجینه آبزیان 508قطعه از شگفتانگیزترین موجودات دریایی، توجه خیل عظیمی از علاقهمندان را به خود جلب میکند.
این گنجینه شامل بخشی از 1282 قطعه صدف و حلزون دریایی است که توسط محمد سعید فۆاد وهبه از کشور سوریه به آستان قدس رضوی اهدا گردیده است. ماهی مومیایی شده �شیطان دریا� از جالبترین موجودات به نمایش در آمده در این مجموعه به شمار میرود.
این گنجینه در تاریخ 8/4/1378 همزمان با میلاد مسعود پیامبراکرم (ص) و ولادت با سعادت امام جعفر صادق (ع) در طبقه دوم موزه مرکزی واقع در ضلع شرقی صحن امام خمینی (ره) افتتاح گردید. این مجموعه شامل نمونه های از سلاح های سرد و گرم می باشند که برخی از آنها عبارتند از:
- تفنگ سر پر با دسته خاتم و کتیبه زرکوب �سرکار میر رستم خان تالپر� و �یا علی�
- تفنگ چهار لول با نشان زرکوب ساخت آلمان به طول 118 سانتیمتر
- انواع باروت دان های چوبی، چرمی، فلزی و عاج.
- تبرزینهای فولادی مزین به نقوش اسلیمی و ختائی قلم زنی شده و کتیبه �وقف امام رضا (ع)�
- عصاهای نیزه دار یکی با دسته سنگ یشم، زرکوب و مزین به نقوش گیاهی و کتیبه وقف �جناب علی بن موسی الرضا (ع) سنه 1258 ق.�
- کمانهای چوبی لاکی روغنی دارای کتیبه وقف و تاریخهای 1018 و 1114 ه. ق.
- کلاهخود، لباس رزم و ساعدبند فولادی و زرکوب دارای کتیبه آیه الکرسی و �عمل استاد حسن سنه 1217 ه. ق.� و سپری از پوست کرگدن با یک هلال و دوایر مینا کاری شده مربوط به دوره صفوی.
- پیراهن رزم مکتوب به آیات و طلسمات مربوط به دوره صفوی.
بد نیست بدانید که در سال گذشته بیش از 13 هزار اثر فرهنگی و تاریخی مانند تمبرهای تاریخی، پاکت نامه های مهر روز، سکه ها و اسکناس های تاریخی جذب گنجینه تمبر، اسکناس و مسکوکات موزه آستان قدس رضوی شده است. در بین این اقلام تمبر، آلبوم تمبر، پاکت مهر روز، پاکت های نامه تمبر دار و بدون تمبر دوران قاجار و پهلوی، اسکناس هایی از ایران و سایر کشورها، مدال یادبود رزمندگان اسلام، مجموعه دست نوشته های جبهه، سکه های طلا، نقره، و سرامیک، بلیت های بخت آزمایی دوره پهلوی، مجموعه کبریت و بلیت اتوبوس و مواردی از این دست به چشم می خورد که از طریق اهدا و خریداری به این گنجینه اضافه شده اند. مدال اهدایی سلطان قابوس (پادشاه عمان) به نظامی ایرانی هم از دیگر اقلام جالبی است که به تازگی به موزه اضافه شده است.
موزه آستان قدس رضوی مدتی است که امکان بازدید مجازی از بخش های مختلف را در اختیار کاربران گذاشته است. کافیست روی لینک های زیر کلیک کنید تا بتوانید به گوشه و کنار این موزه سری بزنید.
موزه مرکزی: http://www.razavi.tv/virtual_pilgrimage/ivp_files/Mozeh_Hadaya1.html
موزه مردم شناسی: http://www.razavi.tv/virtual_pilgrimage/ivp_files/MardomShenasy_Khazyne.html