ارومیه گردی در فصل تابستان بیشتر از همیشه رونق می گیرد. اگر قرار است در سری به ارومیه می زنید، خودتان را برای خوردن انواع و اقسام شیرینی های خوشمزه آماده کنید.
مردم استان آذربایجان غربی معمولاً غذاهای گوشتی را با ترشی مصرف می‌کنند. از جمله این ترشی‌ها می‌توان به ترشی مخلوط، ترشی لیته و ترشی هفته بیجار اشاره کرد. گاتخ شورباسی (آبگوشت ماست) و قورت شورباسی (آبگوشت كشك) و چهمجه (غذای محلی درشهرستان نقده)، سلدوز كه با برنج گوشت غاز و یك گیاه صحرایی به نام اولیك تهیه می شود. یارما آشی ویارما شورباسی (آش وشوربای بلغور) از دیگر غذاهای مرسوم و محلی این استان است.
همچنین درشهرستانهای خوی و ماكو كله جوش با گیاه محلی كه در بهار می روید و الهگز نام دارد می پزند كه خیلی خوشمزه است. البته آب ماهیچه لپه برنج و بلغور پیاز و نعناع و سیرداغ دیگر مخلفات این غذا است. یك غذای مجلسی هم كه دیگر در مهمانی های ارومیه جای خودش را پیدا كرده خوراك خوشمزه قفقازی است.
به جز دلمه و کوفته که از غذاهای بومی آذربایجان هستند، خورش کنگر هم یکی از خورش های معروف ارومیه است. خورشی که خود ارومیه ای ها به آن کنگر خورشه می گویند و با کنگر کوهی، گوجه فرنگی، گوشت و ادویه های محلی می پزند.
خورش دیگر، آق ماش است که در آن ماش و گوشت و زعفران و رب وجود دارد و آن را همراه با سیب زمینی سره شده سرو می کنند.
گزلمه هم یک کنار غذای خوش طعم است که با ماست چکیده و نعناع خشک و تخم مرغ و سیر تهیه می شود.
نمی شود تا ارومیه بروید و آش دوغ نخورید! این آش از معروف‌ترین آش‌های آذربایجان است و از نخود، برنج یا بلغور، تخم مرغ، آرد، دوغ و سبزی‌های معطر تهیه می‌شود. بعد از آش دوغ، اماج آش مشهورترین آش این منطقه است که موقع سرماخوردگی خورده می شود.
خورش پیچاق قیمه یکی از غذاهای منحصر به فرد اردبیلی است که ترجمه دقیقش می شود چاقو قیمه! پیچاق قیمه از گوشت خلالی شده(کبریتی)، بادام و پیاز تهیه می شود که روی آنها تخم مرغ می ریزند. پیچاق قیمه را هم با نان و هم یا برنج سرو می کنند.
نقل یا شکر پنیر مشهورترین سوغاتی ارومیه است؛ مخصوصا نقل های گردویی و خلال بادام کوچک و بزرگ. اما مهم‌ترین سوغات ارومیه نقل بیدمشك است. نقل‌سازی به روش سنتی از سخت‌ترین كارهای ممكن بوده به‌طوری كه سازنده باید خلال بادام را در مقدار زیادی مواد شیرین می‌خوابانده و تحت شرایط خاصی بیدمشك را به آن می‌افزوده و به مشتری تحویل می‌داده است. به همین دلیل ممکن است نتوانید نقل های سنتی زیادی در این شهر پیدا کنید.
بیشتر نقل فروشی های ارومیه در خیابان فرهنگیان است. نقل فروشی قاسمی یکی از بهترین نقل ها را دارد، حتی شهرت این خیابان به نقل قاسمی است در ارومیه از هر کسی بپرسید، نشانی این نقل فروشی را بلد است.
غیر از نقل، حلوای ارومیه هم بسیار معروف است. گردویی، هویج و انواع دیگر که در بسته بندی های مختلف آماده است. قیمت این حلواها هم از یک هزار و 500 تومان شروع می شود، اما همه چیز بستگی به بسته بندی دارد. البته حلوای گردو معمولا 300 تا 400 تومان از حلوای هویج گران تر است. این حلوا فروشی ها بیشتر در خیابان امام (ره) فرهنگیان و اول جاده دریا قرار دارند/ اگر تا به حال طعم این حلواها را نچشیده اید، معمولا دکان دارها با کف گیر ذره ای حلوا برداشته و کف دست شما می گذارند تا امتحان کنید.
اگر شهریور ماه به ارومیه می روید، بهترین زمان سرزدن به تاکستان ها و باغ های سیب ارومیه است. کافی است سوار ماشین شوید و از شهر خارج شوید و به طرف جاده مهاباد، جاده قاسملو جاده نازلو و جاده امامزاده بروید. بهترین گزینه برای دیدن باغ های انگور و سیب جاده ای به نام رشکان و مکانی به نام کشتیبان است می توانید از باغدارها انگورهای خوبی را که کنار جاده می فروشند، با قیمت حدود 300 تا 400 تومان بخرید.
برای اهالی این شهر چیز عجیبی نیست که قدم به قدم و مقابل در باغ هر کلبه کوچک جاده های اطراف شهر، دیگ های بزرگی است که خانواده باغدارها مشغول پختن رب یا گرفتن عرقیانی مثل بیدمشک بارنج بویه و نعناع هستند. دیدن این مناظر و بوییدن این گیاهان بسیار جذاب و دیدنی است. یک کیلو رب مرغوب را به قیمت سه هزار تومان و یک شیشه عرق بید مشک را بین دو تا سه هزار تومان می توانید بخرید.
باستخ هم یکی از شیرینی های خاص آذربایجان غربی است که با نشاسته، شیره انگور، آب و گلاب درست می شود و روی آن را با گردوی خرد شده تزئین می کنند. باستخ را احتمالا در شیرینی فروشی های ارومیه می توانید پیدا کنید.