گرگان را با جنگل ناهارخوران آن می شناسند؛ شهری که زیبایی های طبیعی زیادی دارد و مقصد مناسبی برای سفرهای تابستانی است
قطعه‌ای از بهشت در شمال ایران
شهر گرگان مرکز استان گلستان یکی از سه استان شمالی حاشیه دریای خزر است. گرگان تا اواخر دوره قاجار به نام استرآباد مشهور بود و استرآباد در زمان صفویه �دارالمومنین� نام داشت. درست است که این شهر را همه با جنگل ناهارخوران آن می شناسند اما جاذبه های تاریخی دیگری نیز دارد که اغلب از نگاه گردشگران نادیده مانده است.
ناهاخوران نقطه ای جنگلی در جنوب شهر گرگان است که در فاصله هشت کیلومتری از مرکز شهر قرار دارد. این منطقه از هوای نسبتا مطبوع و ملایم تری در مقایسه با شهر و مناطق شمالی این منطقه برخوردار است. به مرور زمان و با افزایش جمعیت و وسعت شهر گرگان از حدود 20 سال قبل فاصله بین مرکز شهر و ناهارخوران به صورت یک خیابان عمومی و نسبتا شلوغ و پررفت و آمد تبدیل شده و اکنون یکی از خیابان های اصلی گرگان است. این مسیر که به جاده ناهارخوران مشهور است، مسیری برای پیاده روی و تفریح مردم است. در این جنگل امکانات متعددی همچون آلاچیق، کمپینگ، رستوران، فروشگاه و سرویس بهداشتی برای گردشگران در نظر گرفته شده است.
این روستای زیبا که هفت کیلومتر بعد از جاده ناهاخوران به سمت جنوب قرار دارد به لحاظ سبک معماری خانه ها و قدمت تاریخی آن جزو 20 روستای برتر گردشگری ایران است و جزو مهمترین روستاهای هدف گردشگری است. اگرچه در سال های اخیر بافت معماری این روستا به شدت آسیب دیده و زیبایی سابق را ندارد.
این شاخه رودخانه از طریق دو آبشار مجاور از ارتفاع 15 متری به داخل محوطه حوضچه که در محل ریزش ایجاد شده می ریزد. در کل محوطه آبشار ذرات پودر مانند آب در هوا معلق است و به دلیل بالا بودن رطوبت نسبی محیط روی تخته سنگ ها نیز پوشیده از خزه و گلسنگ است. این آبشار در پنج کیلومتری جنوب روستای زیارت و 19 کیلومتری جنوب گرگان قرار دارد.
آبشار باران کوه یکی دیگر از آبشارهای زیبای استان گلستان است که در مسیر رودخانه شصت کلا و پارک جنگلی باران کوه در 18 کیلومتری جنوب غربی گرگان واقع شده است.
جنگلی است با طبیعتی زیبا که پس از حدود پنج ساعت پیاده روی در امتداد دره و رودخانه آبشار خودنمایی می کند. گرمابه قدیمی و امامزاده ابراهیم از بافت های قدیمی است که در مسیر این جنگل قرار دارد. این جنگل در روستای توشن، پنج کیلومتری جنوب گرگان قرار دارد.
پارک جنگلی قرق از تفرجگاه های مهم گرگان است که شامل پارک وحش، رستوران، فروشگاه، سرویس بهداشتی، امکان کمپینگ و پارک بازی است و در 24 کیلومتری شرق گرگان – جاده اصلی گرگان – مشهد قرار دارد.
این منطقه که نام آن از دهکده ییلاقی جهان نما اقتباس شده در سال 1352 بر اساس مصوبه شورای عالی حفاظت محیط زیست با وسعتی معادل 30650 هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام شد. منطقه حفاظت شده جهان نما به علت کوهستانی بودن منطقه و پوشش بوته زاری و علفزاری در کنار درختزارهای تنک، گونه های بسیار با ارزشی از پرندگان را در خود جای داده است. حدود 70 چشمه آبی و چندین رودخانه از زیبایی های دیگر این منطقه است و از گذشته محل گذران اوقات فراغت مردم گرگان بوده است و در 16 کیلومتری جنوب گرگان و جنوب شرقی کردکوی قرار دارد.
موزه گرگان در اردیبهشت ماه سال 1343 در کاخ سلطنتی واقع در پارک شهر فعلی افتتاح شد. موزه گرگان به سه بخش که شامل بخش های باستان شناسی، مردم شناسی و بخش سنگ مزارهایی که به دست آمده از گورستان های قدیمی منطقه است، تقسیم می شود. این موزه به موزه سنگ قبر نیز معروف است. این موزه در خیابان شهدا، جنب امامزاده عبدا... گرگان قرار دارد. زمان بازدید از موزه 9 صبح تا 6 بعدازظهر است.
این کاخ با ویژگی های دوران پهلوی ساخته شده است. در حال حاضر از این کاخ به عنوان کتابخانه عمومی استفاده می شود. زمان بازدید از این کاخ هم هشت صبح تا شش بعدازظهر است.
این مسجد در عصر سلجوقیان احداث شده و دارای منارهای کروی با کتیبه ای به خط کوفی است. این مسجد تاریخی در بافت قدیم شهر است و بعد از میدان شهرداری جنب بازار اصلی شهر (نعلبندان) قرار دارد و از ساعت 9 صبح تا بعد از اذان مغرب می توان از آن دیدن کرد.
بنای اولیه مسجد را به دوره صفویه منصوب می دانند اما در دوره قاجاریه بازسازی شده است. این مسجد که در خیابان شهید رجایی است در سال های اخیر با وجود ثبت تاریخی تخریب و سعه جدیدی با اسلوب مشابه مسجد قدیمی جایگزین آن شده است.
از مدارس قدیمی گرگان است که با همان سبک و معماری زیبا از گذشته باقی مانده است. این مدرسه متعلق به قبل از صفویه و هم اکنون مورد استفاده است. برای بازدید از این مکان باید با روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی گرگان هماهنگی به عمل آورید.
از بازارهای قدیمی گرگان است که در روزگاران گذشته از مراکز مهم داد و ستد کالا و توزیع و نشر افکار و عقاید فرهنگی اجتماعی بوده است. امروزه هم این بازار کالبد اصلی داد و ستد در گرگان است. از نظر سبک معماری و راسته های مربوطه این بازار یکی از زیباترین بازارهای منطقه شمال ایران است. این بازار هم در بافت قدیم شهر، بعد از میدان شهرداری قرار دارد.
این کاخ در شهرستان گرگان واقع شده و بنا به روایتی در سال 795 هجری قمری به وسیله امیر تیمور در ساحل رودخانه ساخته شد. این کاخ بعد از اینکه امیرتیمور سراسر مازندران را مورد تاخت و تاز قرار داد، جهت اقامت وی در شهر گرگان ساخته شد.
این بنا که در کنار پارک شهر نزدیک دروازه بسطام قرار دارد در زمان آغامحمدخان قاجار ساخته شده و هم اکنون در اختیار سپاه پاسداران و غیرقابل بازدید است.
دیواری است آجری ما بین دشت گرگان و ترکمن صحراست که به عنوان سدی در برابر حملات دشمن در زمان ساسانیان ساخته شده است. این دیوار با 200 کیلومتر طولانی ترین اثر معماری ایران باستان و سومین دیوار تاریخی جهان پس از دیوار چین و آلمان است. در نوشته های تاریخی این دیوار را سد اسکندر، سد انوشیروان، سد فیروز، دیوار دفاعی، قزل آلان، مار سرخ و ... نامیده اند.
یکی از بناهای با ارزش متعلق به دوره صفویه در بلوار مازندران است. بقایایی از برج و بارو و استحکامات قلعه هنوز پابرجاست.
در تورنگ تپه که در 17 کیلومتری شمال شرقی گرگان است آثاری برنزی و آهنی از دوره هخامنشی – اشکانی – ساسانی و اسلامی به چشم می خورد. این تپه از مجموعه چند تپه با برجستگی نزدیک به یکدیگر تشکیل شده است.
پل معروف آق قلا روی رودخانه گرگان رود احداث شده است. پایه های این پل از دوره سلجوقی باقی مانده است و در زمان صفویان روی پایه های باقی مانده پل جدیدی احداث شده است. اطراف پل و حاشیه رودخانه فضای مناسبی برای گردشگران فراهم می آورد. این پل در 18 کیلومتری شمال گرگان، ابتدای بافت قدیم شهر آق قلا قرار دارد.
از نظر اقلیمی نقاط جنوبی این شهرستان اقلیم کوهستانی و نواحی شمالی اقلیم نیمه مرطوب دارد. آب و هوای گرگان معتدل است؛ هر چند تابستان هایش گرم و کمی شرجی است. این شهر در هر یک از فصول سال زیبایی های خاص خودش را دارد اما به خاطر وجود جنگل در اطراف این شهر توصیه می کنیم که پاییز این شهر را از دست ندهید.
مسافت گرگان تا تهران 397 کیلومتر است. شهر گرگان دارای فرودگاه بین المللی است و پرواز مستقیم به عربستان و عراق دارد. پرواز داخلی گرگان هم به شهرهای تهران، مشهد و زاهدان است. مسیر هوایی تهران تا گرگان 35 دقیقه زمان می برد. همچنین مسیر تهران به گرگان دارای خط راه آهن است.
نان خرمایی، حلوا آماج و نان زنجبیلی گرگان برای علاقه مندان به شیرینی سوغات دلپذیری است. برای خرید قالی و قالیچه و پشتی های ترکمن و انواع جاجیم هم می توانید به گرگان سفر کنید.